Thua Malaysia 0-4 tại lượt trận thứ hai bảng F vòng loại Asian Cup 2027 diễn ra tối 10-6, cánh cửa đi tiếp của đội tuyển Việt Nam rất hẹp. Chưa kể, với sự tiến bộ nhanh chóng của đối thủ, cơ hội cạnh tranh danh hiệu của thầy trò HLV Kim Sang-sik ở đấu trường khu vực trở nên khó khăn. Điều này đặt ra yêu cầu, bóng đá Việt Nam cần thay đổi nếu không muốn tụt lại phía sau.

Đội tuyển Việt Nam (áo đỏ) thất bại toàn diện trước Malaysia ở lượt trận thứ hai bảng F vòng loại Asian Cup 2027. Ảnh: VFF

Sau chiến thắng ở Bukit Jalil, Malaysia vươn lên dẫn đầu bảng F vòng loại Asian Cup 2027 với 6 điểm, hiệu số +6. Việt Nam đứng nhì bảng với 3 điểm, hiệu số +1. Tại vòng loại giải đấu này, tấm vé đi tiếp chỉ trao cho đội dẫn đầu bảng, nên để có vé dự vòng chung kết, Việt Nam buộc phải chiếm ngôi đầu của Malaysia. Cụ thể hóa điều đó, thầy trò HLV Kim Sang-sik cần thắng 4 trận còn lại, trong đó có trận hạ màn với Malaysia ở lượt cuối, diễn ra tháng 3-2026.

Trong trường hợp Malaysia sảy chân ít nhất một trong ba trận tiếp theo (hai trận gặp Lào, một trận gặp Nepal), Việt Nam thắng đối thủ với tỷ số nào cũng đoạt vé đi tiếp. Tuy nhiên, nếu Malaysia thắng ba trận tiếp theo, Việt Nam buộc phải thắng Malaysia với cách biệt tối thiểu 4 bàn ở trận “chung kết”. Theo điều lệ, các đội bằng điểm nhau xét hiệu số đối đầu để phân định thứ hạng. Nếu Việt Nam thắng Malaysia với cách biệt 4 bàn, hai đội phân định thứ hạng bằng hiệu số bàn thắng bại. Dù vậy, với chênh lệch giữa hai đội, cửa thắng của Việt Nam trong màn tái đấu là không nhiều.

90 phút ở Bukit Jalil, đội tuyển Việt Nam thất bại toàn diện, từ con người đến chiến thuật, từ chuẩn bị tới cách tiếp cận trận đấu cũng như phản ứng trước các bất lợi gặp phải. Ngược lại, những cầu thủ nhập tịch như hậu vệ Corbin Ong, Dions Cool, Facundo Garves, tiền vệ Hector Havel, tiền đạo Joao Figueiredo, Rodrigo Holgado… giúp nâng cấp chất lượng đội hình Malaysia một cách ngoạn mục. Sự thay đổi của Malaysia giống như bóng đá Indonesia thời gian qua, dần thay đổi cuộc chơi ở bóng đá Đông Nam Á.

Nói cách khác, các đội bóng này vẽ lại bức tranh bóng đá khu vực. Đầu tiên, Indonesia với chiến lược nhập tịnh ồ ạt để tạo nên sự khác biệt và thành quả đến khi họ giành vé vào vòng loại cuối cùng World Cup. Trong khi đó, với Malaysia, chiến thắng 4-0 trước Việt Nam như lời thách thức các đối thủ trong khu vực. Chưa kể, họ có thể tiến xa ở đấu trường lớn khi các cầu thủ nhập tịch có thời gian thi đấu gắn kết hơn. Ngược lại, hai đội từng được xem mạnh nhất khu vực là Việt Nam và Thái Lan đều chững lại, khi hai nền bóng đá này đặt trọng tâm phát huy nội lực sử dụng cầu thủ bản địa nhiều hơn, cũng có nhập tịch nhưng không ồ ạt và có sự chọn lựa.

Câu hỏi đặt ra, trong bối cảnh cần thay đổi để mang đến những tín hiệu khả quan hơn, đổi tuyển Việt Nam có nên hòa chung xu thế nhập tịch? Phải thừa nhận, Malaysia hay Indonesia cho thấy hướng tiếp cận lạc quan với chính sách nhập tịch cầu thủ. Những kết quả gặt hái gần đầy mang đến tự tin để họ tiếp tục tiến về phía trước với sự tăng cường nhân sự ngày càng đắt giá hơn, nhằm đạt được những mục tiêu lớn.

Nhưng với bóng đá Việt Nam, suy nghĩ “học đòi” nhập tịch ồ ạt như cách Malaysia và Indonesia làm rất khó được áp dụng. Tuy nhiên, Việt Nam có thể nhập tịch chọn lọc. Sau Nguyễn Xuân Son, những người làm chuyên môn có thể tìm kiếm, bổ sung thêm vài cầu thủ nhập tịch để tăng cường sức cạnh tranh cho đội tuyển. Trong đó, yêu cầu bắt buộc cầu thủ phải đáp ứng các quy định của FIFA và chọn lọc những nhân tố đủ thời gian thẩm thấu văn hóa Việt Nam để có thể hòa nhập với tập thể cầu thủ Việt. Việc có thêm những cầu thủ nhập tịch cũng kích thích các cầu thủ bản địa nỗ lực hơn trong cạnh tranh vị trí, đồng thời truyền cảm hứng quyết tâm khi thi  đấu trên sân, như điều Xuân Son mang lại.

Trong trường hợp nhập tịch, bóng đá Việt Nam đang có nguồn cầu thủ chất lượng. Hendrio vừa chuyển từ CLB Thép Xanh Nam Định sang Hà Nội có tròn 5 năm thi đấu tại Việt Nam vào cuối năm nay. Geovane Magno, tiền vệ từng khoác áo Hà Tĩnh cũng là ứng viên tiềm năng. Anh chơi ở V-League từ giữa năm 2019, đến nay có 5 năm cống hiến. Ngoài ra, việc tìm kiếm nguồn cầu thủ Việt kiều có gốc gác Việt Nam như Pendant Quang Vinh, Filip Nguyễn để bổ sung là cần thiết.

Hiện bóng đá Việt Nam có những cầu thủ như Adou Minh và Kevin Phạm Ba gần suất nhập tịch. Cả hai đều có gốc Pháp, trưởng thành từ những lò đào tạo có tiếng tại Ligue 2. Xa hơn, muốn phát triển bền vững, Việt Nam vẫn nên chú trọng đào tạo trẻ, áp dụng khoa học dinh dưỡng nâng cao giống nòi và thể chất thế hệ trẻ để từng bước kiên nhẫn nâng cấp hệ thống giải quốc nội. Thành công của bóng đá Nhật Bản và Hàn Quốc luôn là bài học để soi rọi.

PHI NÔNG