Nghệ thuật quyến rũ rắn của Ấn Độ
Ấn Độ là nơi đầu tiên ở châu Á được cho là có nghề bắt rắn. Ấn Độ giáo coi rắn là loài vật linh thiêng và các vị thần được rắn hổ mang bảo vệ. Do đó, người Ấn Độ tin rằng, người bắt rắn có nguồn gốc từ thần thánh và chịu ảnh hưởng của các vị thần.
Những người bắt rắn đầu tiên là những người chữa bệnh theo phương pháp truyền thống. Do có chuyên môn trong việc xử lý rắn, họ thường được gọi đến để đuổi rắn ra khỏi nhà. Người ta nói rằng một vị thánh tên là Baba Gulabgir đã trở thành Guru (Một vị thầy tâm linh) đã dạy họ tôn kính loài rắn thay vì sợ chúng. Cuối cùng, những lời dạy của Baba lan rộng khắp các khu vực như Bắc Phi và Đông Nam Á.
![]() |
Tác phẩm Nagas: Người bảo vệ đền thờ Phật giáo, Thái Lan. |
Một trong những nhạc cụ đặc biệt nhất được người bắt rắn sử dụng là pungi hoặc magudi. Nhạc cụ này có nhiều âm sắc và bao gồm hai ống sáo với một quả bầu. Quả bầu lưu trữ không khí được nhạc công thổi vào. Trên những con phố sôi động của Ấn Độ, một cảnh tượng kỳ lạ và quyến rũ thường xuất hiện – những người bắt rắn lành nghề thể hiện tài năng của họ trong truyền thống cổ xưa là bắt và điều khiển rắn bằng âm nhạc. Cảnh tượng vừa hấp dẫn vừa có phần siêu thực. Một người bắt rắn, mặc trang phục đầy màu sắc, ngồi xếp bằng, tập trung vào con rắn hổ mang uy nghiêm đang lắc lư trước mặt. Giai điệu du dương chảy ra từ chiếc kèn trái bầu dường như cộng hưởng với chính con rắn. Rắn hổ mang, biểu tượng của sự huyền bí, chuyển động theo nhịp điệu của âm nhạc, như thể đang bị mê hoặc.
Việc lựa chọn kèn trái bầu làm nhạc cụ được đánh giá là lựa chọn tuyệt vời. Âm thanh sắc nhọn của nó hòa vào tiếng ồn ào của những con phố đông đúc, thu hút sự chú ý của người qua đường. Sự thành thạo của người bắt rắn đối với nhạc cụ này cho phép họ tạo ra giai điệu thu hút sự chú ý của con rắn và giữ nó trong trạng thái như xuất thần. Điệu nhảy mê hoặc giữa người và rắn là màn trình diễn đáng chú ý về sự hòa hợp giữa con người và thế giới tự nhiên. Thực ra, chuyển động của con rắn không bị ảnh hưởng trực tiếp bởi âm nhạc mà bởi cử chỉ và sự kiểm soát của người điều khiển. Sự lắc lư của con rắn là phản ứng tự nhiên đối với các rung động trong môi trường.
Với tư cách là người quan sát, chúng ta được chiêm ngưỡng một bức tranh văn hóa phong phú của Ấn Độ. Nghệ thuật bắt rắn có nguồn gốc sâu xa trong lịch sử của đất nước này, thường gắn liền với các tập tục và tín ngưỡng truyền thống. Những màn trình diễn này tạo ra cơ hội cho cuộc đối thoại về cách đối xử với động vật và việc bảo tồn di sản văn hóa. Trong thế giới giao thoa giữa hiện đại và truyền thống, cảnh tượng một người sử dụng kèn trái bầu để quyến rũ bạn rắn của mình vẫn là một hình ảnh hấp dẫn.
Ấn Độ giáo từ lâu đã coi rắn là loài vật linh thiêng. Loài vật này được cho là có họ hàng với Nagas – trong Ấn Độ giáo, Phật giáo và Kỳ Na giáo. Nagas là thành viên của một nhóm sinh vật bán thần thoại, nửa người nửa rắn hổ mang. Chúng là loài mạnh mẽ, đẹp mã, có thể biến thành người hoặc rắn hoàn toàn và có khả năng gây nguy hiểm nhưng thường có lợi cho con người. Hình tượng rắn Nagas cũng được tôn vinh nhiều nơi ở Thái Lan.
Những người bắt rắn đầu tiên có thể là những người chữa bệnh theo nghề truyền thống. Là một phần trong quá trình đào tạo, họ đã học cách chữa trị vết rắn cắn. Theo thời gian, việc bắt rắn đã chuyển thành một hình thức giải trí, quyến rũ khán giả bằng âm nhạc và những con rắn hổ mang lắc lư kỳ diệu. Nó trở thành kế sinh nhai của nhiều người, đặc biệt là trong một số cộng đồng du mục. Tuy nhiên, ở Ấn Độ đương đại, hoạt động này đối mặt với sự chỉ trích do lo ngại về phúc lợi động vật. Việc bắt rắn chính thức trở thành bất hợp pháp vào năm 1991. Điều này làm thay đổi đời sống và nghề nghiệp của những người bắt rắn ở Baghpur, Ấn Độ. Hiện nay nghệ thuật bắt rắn có từ nhiều thế kỷ trước ở Ấn Độ chỉ thỉnh thoảng được trình diễn ở các lễ hội.
HOÀNG ĐẶNG
Nguồn: Báo Đà Nẵng