Các địa phương trên địa bàn thành phố đẩy mạnh rà soát các trường hợp đáp ứng các tiêu chí theo quy định để hỗ trợ kinh phí xóa nhà tạm, nhà dột nát, hư hỏng. Tuy nhiên, thực tế cho thấy, có trường hợp thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo, hộ khó khăn đang ở nhà tạm, xuống cấp, nhưng vì vướng thủ tục đất đai, nằm trong diện giải tỏa nên chưa đáp ứng các tiêu chí để được hỗ trợ. Các địa phương đang tiếp tục rà soát, đồng thời, phối hợp các sở, ban, ngành tìm phương án tháo dỡ để hỗ trợ cho đối tượng này.

Ủy ban MTTQ Việt Nam xã Hòa Tiến (huyện Hòa Vang) phát động các đơn vị, doanh nghiệp trên địa bàn ủng hộ kinh phí xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn ngày 22-1. Ảnh: T.L

Vướng do nằm trong diện giải tỏa, chưa có giấy quyền sử dụng đất

Gia đình ông Hồ Thăng Siêng (tổ 8, phường Hòa Quý, quận Ngũ Hành Sơn) thuộc diện khó khăn, sống trong căn nhà cấp 4 xuống cấp nặng, xây dựng từ 30 năm về trước. Khi trời mưa, ông lấy xô, chậu hứng nước từ trên mái nhà đổ xuống; bức tường cũng bong tróc, hoen ố theo thời gian. Mùa mưa bão, ông nơm nớp lo lắng bởi căn nhà dễ tốc mái khi có gió lớn. Thế nhưng, gần 10 năm qua, ông không thể sửa chữa nhà do nằm trong diện giải tỏa thuộc dự án khu đô thị Hòa Quý. Dự án này triển khai từ năm 2015 nhưng đến nay chưa hoàn thiện. Không chỉ hộ ông Siêng, khoảng 30 hộ trong diện hộ nghèo, cận nghèo, khó khăn thuộc các tổ 8, 10, 15, 16 phường Hòa Quý vẫn chưa thể xây nhà do nằm trong diện giải tỏa của dự án này.

Theo Phó Chủ tịch UBND phường Hòa Quý Huỳnh Bá Quý, thời gian qua, địa phương đẩy mạnh công tác hỗ trợ xây mới, sửa chữa nhà cho hộ nghèo, cận nghèo, hộ khó khăn nên hiện nay không còn tình trạng nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn. Tuy nhiên, qua khảo sát, vẫn còn nhiều hộ gia đình chính sách, hộ khó khăn trong diện nhà xuống cấp, hư hỏng mong muốn được nâng cấp, sửa chữa, xây mới. Các trường hợp trên chủ yếu nằm trong diện giải tỏa của dự án khu đô thị Hòa Quý và dự án Làng đại học Đà Nẵng giai đoạn 2. Hai dự án trên trong thời gian qua chậm triển khai, chính quyền địa phương chưa cho phép xây mới, nâng cấp, sửa chữa nhà, gây rất nhiều khó khăn cho người dân. Trong đó, dự án khu đô thị Hòa Quý triển khai từ năm 2015 nhưng đến nay vẫn chưa hoàn thành. Chính quyền địa phương nhiều lần đề xuất UBND quận và thành phố hủy bỏ dự án này để thuận lợi cho người dân nhưng đến nay vẫn chưa được giải quyết.

Trong khi đó, UBND phường Hòa Hải (quận Ngũ Hành Sơn) vừa rà soát, xác định 43 trường hợp hộ nghèo, cận nghèo có nhu cầu xây mới, sửa chữa nhà. Trong số này có nhiều trường hợp thuộc diện không có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; nằm trong diện giải tỏa thuộc dự án Công viên văn hóa tâm linh Ngũ Hành Sơn và dự án FPT Đà Nẵng. Trong đó, dự án Công viên văn hóa tâm linh Ngũ Hành Sơn chậm triển khai trong nhiều năm qua khiến nhiều hộ dân không thể xây dựng, sửa chữa nhà.

Đôn đốc, đẩy nhanh tiến độ triển khai

Ông Mai Xuân Linh, Trưởng phòng Lao động, Thương binh và Xã hội quận Ngũ Hành Sơn cho biết, thực hiện chủ trương xóa nhà tạm, nhà dột nát trên địa bàn quận, đơn vị phối hợp UBND các phường rà soát, lập danh sách các hộ đạt các tiêu chí theo quy định để hỗ trợ. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện vấp phải khó khăn, vướng mắc do nhiều hộ nghèo, cận nghèo, hộ khó khăn hiện sống trong khu vực giải tỏa hoặc không có giấy chứng quyền sử dụng đất nên không đủ điều kiện để hỗ trợ. Để giải quyết tình trạng trên, đơn vị đề xuất UBND quận và chính quyền thành phố đôn đốc, đẩy nhanh tiến độ triển khai các dự án, đồng thời, sớm bố trí đất tái định cư để người dân xây nhà. Ngoài ra, phối hợp các địa phương rà soát, tạo điều kiện cho các hộ chuyển mục đích sử dụng đất nhằm tạo thuận lợi để hỗ trợ kinh phí xây dựng, sửa chữa nhà theo đúng quy định.

Theo UBND xã Hòa Tiến (huyện Hòa Vang), trên địa bàn không có các trường hợp trong diện ở nhà tạm, nhà dột nát, chỉ có 54 hộ thuộc diện nhà ở xuống cấp cần được sửa chữa, xây mới. Trong đó, nhiều hộ nghèo, cận nghèo, hộ khó khăn do chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên không bảo đảm tiêu chí nhận kinh phí hỗ trợ xây mới, sửa chữa nhà. Đơn cử như trường hợp ông Ngô Ngọc Vinh (thôn Cẩm Nê) thuộc diện hộ nghèo, do chưa có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên ông chưa đủ điều kiện pháp lý để sửa chữa nhà. Bà Hồ Thị Lai, Phó Chủ tịch UBND xã cho biết, địa phương đang đẩy mạnh công tác rà soát, thẩm định các hộ trong diện nhà ở xuống cấp để hỗ trợ kinh phí sửa chữa, xây mới. Các hộ trong diện không vướng tranh chấp sẽ được chính quyền địa phương tư vấn làm giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để sớm được hỗ trợ.

Theo Phòng Lao động, Thương binh và Xã hội huyện Hòa Vang, qua rà soát, có khoảng 400 trường hợp thuộc diện hộ nghèo, cận nghèo, khó khăn có nhà bị xuống cấp, hư hỏng cần sửa chữa, xây mới. Hiện nay, địa phương gặp khó khăn, vướng mắc trong quá trình xét chọn các trường hợp nằm trong diện được hỗ trợ kinh phí xây mới, sửa chữa nhà theo tiêu chí của phụ lục I, Kế hoạch số 06/KH-BCĐ của Ban Chỉ đạo Thành ủy về công tác xóa nhà tạm, nhà dột nát. Trong đó, trên địa bàn huyện có nhiều trường hợp hộ nghèo, cận nghèo nằm trong diện giải tỏa nên không đáp ứng tiêu chí để nhận hỗ trợ. Ngoài ra, khi xét tiêu chí diện tích nhà ở bình quân đầu người nhỏ hơn 8m², thì địa phương khó có trường hợp nào đáp ứng tiêu chí trên.

Nguyên nhân do bình quân diện tích nhà/1 người ở địa phương từ 14m² trở lên. Bên cạnh đó, căn cứ vào tiêu chí xét chọn các trường hợp nhà ở có diện tích tối thiểu 30m² (đối với hộ độc thân, người cao tuổi không nơi nương tựa có diện tích nhà thấp hơn 18m²) thì địa phương không có các trường hợp nào đáp ứng các tiêu chí trên. Bởi hầu hết nhà của người dân trên địa bàn có diện tích từ 40m² trở lên.

Theo ông Lâm Tiến Sĩ, Trưởng phòng Lao động, Thương binh và Xã hội huyện Hòa Vang, Ban Chỉ đạo xóa nhà tạm, nhà dột nát huyện đã có văn bản đề nghị Ban Chỉ đạo Thành ủy về xóa nhà tạm, nhà dột nát điều chỉnh nội dung liên quan đến đối tượng, tiêu chí, quy trình rà soát tại phụ lục I, Kế hoạch số 06/KH-BCĐ để việc triển khai xóa nhà tạm của địa phương được kịp thời, bảo đảm tiến độ, để người dân hưởng lợi từ chương trình theo đúng quy định.

NGỌC QUỐC