Tiếp nối thành công của cuộc gặp thực chất, hiệu quả ngày 18-2, Nga và Mỹ đang lên kế hoạch cho cuộc gặp thứ hai giữa đại diện hai bên trong hai tuần tới nhằm thảo luận về quan hệ hai nước và giải pháp hòa bình cho vấn đề Ukraine.

Quan chức đại diện Nga và Mỹ tại cuộc hội đàm đầu tiên tại Cung điện Diriyah, ở Riyadh, Saudi Arabia, ngày 18-2. Ảnh: AP

Trong cuộc trả lời phỏng vấn hãng tin RIA ngày 22-2, Thứ trưởng Ngoại giao Nga Sergei Ryabkov cho biết, cuộc gặp thứ hai sẽ diễn ra tại một nước thứ ba và địa điểm cụ thể đang được thống nhất, song không tiết lộ thành phần tham dự. Ông nhấn mạnh hai bên đã có thỏa thuận trên nguyên tắc về việc tổ chức tham vấn để giải quyết toàn bộ những vấn đề được cho là gây bức xúc.

“Hôm nay, chúng ta đang thấy hai con đường song song, nhưng tất nhiên, ở một mức độ nào đó có sự kết nối chính trị: một là vấn đề Ukraine, hai là vấn đề song phương. Một cuộc đối thoại về ổn định chiến lược và kiểm soát vũ khí có thể diễn ra khi chúng ta thấy những thay đổi rõ ràng theo hướng tốt hơn trong chính sách của Mỹ”, ông Ryabkov nói với RIA, đồng thời cho biết Mỹ và Nga cũng có thể thảo luận về Trung Đông. Quan chức này thông báo có sự đồng thuận vòng họp cấp thứ trưởng sẽ diễn ra sau cuộc tiếp xúc tham vấn của cấp vụ trưởng của các bộ phận liên quan và cuộc gặp của họ khả năng diễn ra trong khoảng hai tuần tới.

Trước đó, ngày 18-2, Moscow và Washington tổ chức cuộc đàm phán cấp cao đầu tiên ở Saudi Arabia về việc chấm dứt cuộc xung đột kéo dài 3 năm ở Ukraine, với mục tiêu khôi phục quan hệ và chuẩn bị kết thúc cuộc xung đột này. Cuộc gặp đánh dấu sự thay đổi ngoại giao mang tính “địa chấn” trong chính sách đối ngoại của Mỹ. Trong cuộc hội đàm này, Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio tuyên bố các nhóm công tác cấp cao sẽ nỗ lực khôi phục hoạt động của các phái bộ ngoại giao tại Washington và Moscow nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc thảo luận tiếp theo. Điện Kremlin đánh giá cuộc  hội đàm đầu tiên là bước tiến rất quan trọng hướng tới việc đạt giải pháp cho cuộc xung đột Ukraine.

Cuộc tiếp xúc tiếp theo giữa đại diện Nga, Mỹ đang thu hút sự dõi theo của dư luận quốc tế với kỳ vọng hai bên sẽ tìm thấy tiếng nói chung để tháo gỡ bế tắc về xung đột ở Ukraine giữa lúc các nước châu Âu tiếp tục có những tuyên bố thể hiện sự chia rẽ trong vấn đề này, cũng như trong việc tìm kiếm giải pháp hướng đến nền hòa bình “công bằng và bền vững” cho Kiev.

Tổng thống Trump đã nhiều lần nói ông muốn đàm phán để chấm dứt nhanh chóng cuộc xung đột. Các thành viên trong chính quyền của ông đã có cuộc đàm phán trực tiếp với các quan chức Nga và hiện đang nỗ lực để bảo đảm thỏa thuận khoáng sản quan trọng với Ukraine.

“Tổng thống cùng nhóm của ông đang tập trung rất nhiều vào việc tiếp tục đàm phán với cả hai bên để chấm dứt xung đột và tổng thống rất tự tin rằng chúng ta có thể hoàn thành được điều đó sớm nhất”, CNN dẫn lời Thư ký báo chí Nhà Trắng Karoline Leavitt phát biểu ngày 22-2. Bà Leavitt cũng nói thêm, cố vấn an ninh quốc gia Mỹ Mike Waltz đang làm việc suốt ngày đêm để đạt thỏa thuận và chấm dứt cuộc xung đột. Tuy nhiên, Moscow hiện vẫn chờ đợi sự đồng ý từ Washington về việc bổ nhiệm tân Đại sứ Nga tại Mỹ, bởi vị trí ngoại giao quan trọng này hiện đang bỏ trống sau khi người tiền nhiệm Anatoly Antonov rời nhiệm sở vào tháng 10-2024. Ngoại trưởng Mỹ Marco Rubio cho biết, các nhóm cấp cao sẽ làm việc để khôi phục phái bộ ngoại giao của hai nước tại Washington và Moscow, tạo điều kiện thuận lợi cho các cuộc thảo luận trong tương lai.

Trong khi đó, cho đến nay, nhiều nhà lãnh đạo châu Âu lo ngại sẽ bị “gạt ra ngoài lề” trong tiến trình hòa đàm về xung đột tại Ukraine, đồng thời cảnh báo sẽ không chấp nhận bất cứ kết quả đàm phán nào nếu không có sự tham gia, hoặc chấp nhận của châu Âu cũng như Ukraine.

Những động thái bất ngờ từ chính quyền Tổng thống Trump xuất hiện gần đây được cho là chất xúc tác tạo điều kiện để Nga, Mỹ xoa dịu những bất đồng và thúc đẩy kết quả tích cực trong các cuộc gặp sắp tới.

Theo Reuters, Tổng thống Trump gần đây chỉ trích Ukraine không có “lá bài” nào để đàm phán và có những lời nói chỉ trích càng khoét sâu rạn nứt quan hệ với người đồng cấp Ukraine Zelensky. Thậm chí, gần đây, Washington yêu cầu Kiev rút lại dự thảo nghị quyết của Liên Hợp Quốc (LHQ) theo kiểu “đến hẹn lại lên”, chỉ trích vai trò của Nga trong xung đột tại Ukraine để thay bằng dự thảo mới với ngôn ngữ mềm mỏng hơn do Mỹ đề xuất. Theo đó, phái đoàn Mỹ tại LHQ soạn thảo dự thảo nghị quyết “đơn giản nhưng mang tính lịch sử”, song điều đáng chú ý là Washington không chỉ trích Moscow, theo một quan chức Mỹ am hiểu vấn đề này nói với ABC News. Trong phản ứng của mình, Đại sứ Nga tại LHQ Vassily Nebenzia hoan nghênh dự thảo của Mỹ là động thái tốt.

THƯ LÊ