Nguyện vọng và hy vọng của gia đình cùng bạn bè đối với nhà thơ – nhạc sĩ Nguyễn Thụy Kha đã không sao giữ được khi ông rời bỏ cuộc sống vào sáng 13 tháng 3 năm 2025 tại Bệnh viện 108 Hà Nội. Bài viết này được viết gần một tháng trước khi ông ra đi.

Có trong tay một người bạn tri kỷ là điều quý giá mà cuộc đời ban tặng. Tôi hiểu rõ điều ấy và cảm thấy mình thật may mắn khi có nhiều bạn bè tốt. Tuy nhiên, tình bạn sâu sắc như với Nguyễn Thụy Kha thì rất hiếm. Sau nhiều năm hòa bình, chúng tôi đã gặp nhau và nhanh chóng trở nên thân thiết. Trong thời kỳ khó khăn, hai chúng tôi đã sát cánh bên nhau, bằng trí óc và sức lực để vượt qua những thách thức, kiếm tiền phụ giúp gia đình và có những phút giây vui vẻ bên ly bia.

Những lần Thụy Kha từ nơi khác đến thăm gia đình tôi ở Quy Nhơn thực sự là cơ hội tạo nên thêm nhiều kỷ niệm. Tôi vẫn nhớ hình ảnh Kha hăng hái xách nước từ giếng về cho gia đình. Trong hoàn cảnh thường xuyên mất điện, việc lấy nước phải tự làm, điều này càng làm sâu sắc thêm tình bạn giữa chúng tôi.

Quy Nhơn đã là địa điểm gắn bó giữa chúng tôi và bạn bè suốt một khoảng thời gian trước khi tỉnh được chia tách. Khi Thụy Kha chuyển về Quảng Ngãi, chúng tôi lại có thêm nhiều cơ hội gặp gỡ. Ông đã sáng tác nhiều bài thơ và ca khúc về Quảng Ngãi. Đặc biệt, vào năm 1990, sau khi Kha xuất ngũ, tôi đã mời ông cộng tác với tạp chí Sông Trà. Biết những đóng góp của chúng tôi cho Quảng Ngãi, Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã mời Kha đến gặp và khen ngợi khi ông trình diễn ca khúc về Mộ Đức, quê hương của bác.

Trong cuộc chiến chống Mỹ, Kha đã tham gia binh nghiệp ở chiến trường Quảng Trị khốc liệt, trong khi em trai ông cũng chiến đấu tại Nghĩa Hành và đã hy sinh. Bài thơ ông viết khi ghé thăm nghĩa trang liệt sĩ Núi Bút thật xúc động, với nỗi đau đong đầy khi nhớ về người em nằm giữa những ngôi mộ vô danh.

Tình bạn của chúng tôi không chỉ đơn thuần là tình bằng hữu mà còn là sự gắn kết giữa những người đồng đội, những cựu chiến binh. Những năm gần đây, khi đất nước chuyển mình phát triển, Nguyễn Thụy Kha đã thể hiện tài năng xuất sắc của mình qua cả thơ văn lẫn âm nhạc. Ông là nhạc sĩ nổi bật trong việc tư vấn cho Đài Truyền hình Việt Nam tổ chức chương trình âm nhạc cách mạng “Giai điệu tự hào”, được phát định kỳ và đón nhận nhiều tình cảm từ công chúng.

Trong khi tích cực sáng tác thơ và âm nhạc, Thụy Kha cũng viết sách. Bộ sách về chân dung các nhạc sĩ lớn của Việt Nam mà ông phát hành vào năm 2017 đã được công chúng đón nhận nồng nhiệt và được ra mắt tại Nhà hát lớn Hà Nội. Đó là một phần đóng góp quan trọng của ông đối với nền âm nhạc Việt Nam, đặc biệt là thể loại âm nhạc mang tính cách mạng.

Chính vì những nỗ lực và cống hiến của mình,

Nguyễn Thụy Kha đã vinh dự nhận giải thưởng từ Nhà nước trong lĩnh vực Văn học – Nghệ thuật vào năm 2023

Trong cuộc sống hàng ngày, mối quan hệ giữa Nguyễn Thụy Kha và gia đình tôi càng trở nên gần gũi hơn. Khi vợ tôi qua đời vào năm 2023, Kha đã rất xúc động và đến thắp hương cho bà tại Quảng Ngãi. Trong những giờ phút đau thương, Nguyễn Thụy Kha không chỉ là một người bạn mà còn là một người đồng hành trung thành suốt cuộc đời.

Hiện tại, người bạn thân yêu Nguyễn Thụy Kha đang nằm điều trị trong bệnh viện. Tôi đã cố gắng gửi một chút hỗ trợ tài chính cho Kha và cầu nguyện cho anh mau chóng hồi phục.

Cuộc đời ngắn ngủi nhưng tình bạn thì trường tồn. Trong thời gian điều trị, Kha đã nhận được tập thơ “Bầu trời nâu của tôi” và ngay lập tức viết một bài báo đầy cảm xúc về tác phẩm của tôi và tình yêu của vợ chồng tôi. Tôi hy vọng đây không phải là bài viết cuối cùng từ Thụy Kha. Liệu chúng tôi có phải chia tay nhau? Bài viết “Thanh Thảo – Thơ của mối tình đầu” vẫn được đặt trang trọng trên bàn thờ vợ tôi.

Xin được nói lời tạm biệt Nguyễn Thụy Kha, người bạn thân thương của tôi và gia đình!

THANH THẢO