Theo mạng lưới truyền thông điện tử (ECN), trong những năm gần đây, nhiều bệnh viện ở Trung Quốc bắt đầu sử dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào thực tiễn lâm sàng, đánh dấu bước tiến quan trọng trong việc ứng dụng công nghệ vào lĩnh vực y tế. Điều này không chỉ giúp nâng cao hiệu quả chẩn đoán và điều trị mà còn mở ra triển vọng mới trong việc chăm sóc sức khỏe cho hàng triệu bệnh nhân.

Đáng chú ý, “bác sĩ AI” đầu tiên tại Trung Quốc ra mắt vào ngày 20-2 tại Bệnh viện Nhi Bắc Kinh; đóng vai trò như trợ lý nghiên cứu lâm sàng giúp bác sĩ nhanh chóng truy cập những phát hiện khoa học mới nhất cũng như các hướng dẫn uy tín, hỗ trợ chẩn đoán và điều trị các bệnh phức tạp, hiếm gặp. Theo đó, đội ngũ y tế gồm nhiều chuyên gia và  “bác sĩ AI” tư vấn cho 10 trẻ em có tình trạng bệnh phức tạp. Khi nhóm chuyên gia thảo luận, các kỹ sư nhập hồ sơ y tế của bệnh nhân vào hệ thống AI. Hệ thống sau đó đề xuất kế hoạch điều trị, phẫu thuật và hóa trị phù hợp với ý kiến của nhóm chuyên gia. Đôi khi, hệ thống đánh dấu các chỉ số cụ thể trong báo cáo về bệnh nhân, cung cấp thêm thông tin chi tiết giúp cải thiện kế hoạch điều trị.

Khác với những mô hình thông thường, các mô hình AI y tế đòi hỏi dữ liệu đa chiều và có độ chính xác cao. Để đạt được điều này, Bệnh viện Nhi Bắc Kinh đã tích hợp chuyên môn lâm sàng của hơn 300 chuyên gia và hàng thập kỷ hồ sơ y tế chất lượng cao vào hệ thống AI, đảm bảo tính chuyên nghiệp và chính xác. Mặt khác, AI cũng đóng vai trò như một công cụ dự đoán trong lĩnh vực y tế.

Như tại Bệnh viện Đại học Y khoa Liên hiệp Bắc Kinh, AI đang được sử dụng để đánh giá bệnh nhân mắc các chứng rối loạn thần kinh. Đơn cử, một phụ nữ bị run và cứng ở chi trái được đánh giá dáng đi ba chiều. Camera tốc độ cao ghi lại chuyển động của cô, sau đó, hệ thống AI phân tích dữ liệu này để hỗ trợ chẩn đoán. Các chứng rối loạn thần kinh có thể khó chẩn đoán, dẫn đến việc chẩn đoán sai hoặc bị bỏ sót. Hệ thống AI trang bị khung đánh giá đa chiều, giúp phát hiện sớm những dấu hiệu của nhiều bệnh như Alzheimer, Parkinson. Đến nay, hệ thống hoàn thành hơn 100.000 đánh giá thần kinh, cung cấp dữ liệu quý giá cho việc ra quyết định lâm sàng.

Trong khi đó, theo China Daily, trong quá trình thử nghiệm mô hình ngôn ngữ AI lớn đầu tiên của Trung Quốc dành riêng cho các bệnh hiếm gặp, có tên gọi là “PUMCH-GENESIS”, do Bệnh viện Cao đẳng Y khoa Liên hợp Bắc Kinh (PUMCH) và Viện Tự động hóa thuộc Viện Hàn lâm khoa học Trung Quốc cùng phát triển. Dù bệnh hiếm gặp thường riêng lẻ và không phổ biến, nhưng do tính chất phức tạp nên chúng tạo ra rào cản đáng kể trong chẩn đoán. Chẩn đoán sai và xác nhận chậm trễ vẫn là những thách thức quan trọng đối với giới y khoa, và các công cụ AI như PUMCH-GENESIS sẽ sẵn sàng giải quyết khoảng trống mang tính hệ thống này.

Ông Zhang Shuyang, Chủ tịch PUMCH, giải thích rằng việc phát triển công cụ chẩn đoán hỗ trợ AI là trọng tâm của nhóm chuyên gia về bệnh hiếm trong nhiều năm qua. Dựa trên kiến thức về bệnh hiếm tích lũy được trong nhiều năm qua của giới y học Trung Quốc và dữ liệu di truyền từ dân số, PUMCH-GENESIS là mô hình AI về tư vấn bệnh hiếm đầu tiên trên thế giới được thiết kế riêng theo đặc điểm nhân khẩu học của quốc gia tỷ dân, giúp nâng cao độ chính xác và hiệu quả chẩn đoán cho các bác sĩ lâm sàng, đồng thời rút ngắn thời gian chẩn trị.

Các mô hình AI truyền thống thường gặp phải những hạn chế trong ứng dụng bệnh hiếm do dữ liệu ca bệnh bị phân mảnh. Để khắc phục điều này, nhóm nghiên cứu đã tiên phong thiết lập một khuôn khổ kỹ thuật mới bằng cách sử dụng phương pháp tích hợp dữ liệu ban đầu tối thiểu với chuyên môn lâm sàng để cung cấp hỗ trợ trong suốt quá trình chẩn đoán. Mô hình này đánh dấu một bước tiến mang tính chuyển đổi trong cơ sở kỹ thuật chẩn đoán bệnh hiếm của Trung Quốc.

Tuy nhiên, dù AI đang chứng tỏ giá trị trong một số tình huống nhất định, nhiều bác sĩ cảnh báo rằng nó không thể thay thế chẩn đoán của một bác sĩ giàu kinh nghiệm. Shen Min, giám đốc khoa bệnh hiếm tại Bệnh viện Đại học Y khoa Liên hiệp Bắc Kinh, lưu ý rằng mọi người cần kiểm tra cẩn thận dữ liệu do AI tạo ra để đề phòng thông tin sai lệch.

LÊ MINH HÙNG