Bộ tượng Tam Tổ Trúc Lâm, có nguồn gốc từ thế kỷ 19, bao gồm ba pho tượng: Đệ Nhất Tổ Trần Nhân Tông, Đệ Nhị Tổ Pháp Loa, và Đệ Tam Tổ Huyền Quang.

Bộ tượng Tam Tổ Trúc Lâm gồm ba pho tượng: Đệ Nhất Tổ Trần Nhân Tông, Đệ Nhị Tổ Pháp Loa, và Đệ Tam Tổ Huyền Quang. (Ảnh: Danh Lam/TTXVN)

Vào tối ngày 10-3 (tức ngày 11-2 âm lịch), tại chùa Vĩnh Nghiêm, xã Trí Yên, thành phố Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang, Ủy ban Nhân dân thành phố Bắc Giang đã phối hợp với Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh tổ chức lễ hội chùa Vĩnh Nghiêm năm 2025 và công bố quyết định của Thủ tướng Chính phủ về việc công nhận bộ tượng này là bảo vật Quốc gia.

Buổi lễ có sự hiện diện của lãnh đạo tỉnh Bắc Giang, các vị Hòa thượng, Thượng tọa, Đại đức, tăng ni, Phật tử và đông đảo người dân cùng khách du lịch.

Tại sự kiện này, đại diện Thủ tướng Chính phủ, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Bắc Giang, ông Phan Thế Tuấn, đã trao Quyết định công nhận bộ tượng Tam Tổ Trúc Lâm cho Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam tỉnh Bắc Giang và lãnh đạo địa phương.

Bộ tượng gồm ba pho, với Đệ Nhất Tổ Trần Nhân Tông cao 0,85m và nặng khoảng 60kg, được chế tác từ một khối gỗ theo hình dáng đức Phật Hoàng Trần Nhân Tông thiền tọa trên bệ vuông, trong tư thế buông thư với y phục cửu điều.

Tượng có khuôn mặt thanh thoát, hài hòa, với mũi cao và tai dài, biểu hiện sự từ bi. Tượng được đặt trong một khám thờ hình chữ nhật.

Cả hai pho tượng Đệ Nhị Tổ Pháp Loa và Đệ Tam Tổ Huyền Quang có chiều cao từ 0,83 đến 0,85m, nặng khoảng 65kg và cũng được tạc từ gỗ nguyên khối.

Tượng Đệ Nhị Tổ mang dáng vẻ của một vị sư, với thân hình thon gọn và an tĩnh trong tư thế thiền, hai tay kết ấn trên đùi.

Tượng Đệ Tam Tổ Huyền Quang được tạc với tư thế ngay ngắn, khuôn mặt sắc sảo, tay trái để trên đùi trái, tay phải giữ cuốn sách.

Các chuyên gia đã khẳng định rằng bộ tượng này do gỗ mít chế tác, với tình trạng nguyên vẹn và không có pho tượng nào tương tự khác. Đây là hiện vật độc nhất và có giá trị lịch sử – văn hóa đặc biệt, liên quan đến chùa Vĩnh Nghiêm – một di sản kiến trúc nổi tiếng từ thời Lý-Trần.

Bộ tượng không chỉ mang ý nghĩa lịch sử mà còn thể hiện giá trị nghệ thuật cao, đại diện cho phong cách và thời kỳ phát triển đặc biệt của Phật giáo Trúc Lâm ở Việt Nam. Với những giá trị quý báu đó, vào ngày 31-12-2024, Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 1712/QĐ-TTg công nhận bộ tượng này là bảo vật Quốc gia.