Brazil, quốc gia có điện thoại nhiều hơn cả dân số, nối gót một số nước cấm sử dụng thiết bị này trong lớp học, thậm chí cả giờ giải lao. Giờ đây hầu như không còn hình ảnh những đứa trẻ dán mắt vào điện thoại tại sân chơi khi nhu cầu giải trí quay lại đúng với hình ảnh của những ngày xưa cũ khi mà công nghệ chưa len lỏi nhiều vào mọi khía cạnh cuộc sống.

Theo AP, Tổng thống Brazil Luiz Inácio Lula da Silva ký duyệt phê chuẩn luật trên từ đầu năm 2025, theo xu hướng tại Mỹ và châu Âu, nhằm tách điện thoại khỏi những đứa trẻ nghiện mạng xã hội, qua đó giúp bảo vệ sức khỏe tinh thần và thể chất của học sinh, đồng thời thúc đẩy sử dụng công nghệ hợp lý hơn. Cụ thể, luật áp dụng đối với cả trường công và tư thục, cả trong lớp học lẫn khu vực hành lang. Tuy nhiên, học sinh vẫn được sử dụng điện thoại vì mục đích giáo dục nếu có sự cho phép của giáo viên, hoặc vì nhu cầu hỗ trợ sức khỏe và khả năng tiếp cận. Mỗi trường học sẽ được tự quyết định quy tắc riêng, chẳng hạn việc học sinh giữ điện thoại trong ba-lô, tủ khóa hoặc giỏ chứa được quy định.

Theo giới chức nước này, các sân chơi dành cho trẻ em nước này giờ đây đông vui trở lại, sự tập trung và kết quả học tập của các em được cải thiện đáng kể. Trong cuộc phỏng vấn của AFP, Kamilly Luanny Marques (14 tuổi), học sinh trường công lập Reverend Martin Luther King (Brazi), chia sẻ: “Ban đầu, mọi thứ thật khó khăn bởi chúng em cảm thấy thiếu thứ gì đó khi không dùng điện thoại. Tuy nhiên, sau đó, chúng em đã quen với thực tế này và tương tác với nhau nhiều hơn, cuộc sống cũng trở nên dễ chịu hơn nhiều”. Marques giờ đây thậm chí không mang điện thoại đến trường nữa.

Lệnh cấm nói trên được áp dụng trong bối cảnh các chuyên gia giáo dục, phụ huynh và chính phủ ngày càng lo ngại về tác động tiêu cực của điện thoại đối với trẻ em, bao gồm tình trạng bắt nạt trên mạng, lo âu, suy giảm khả năng tập trung và nguy cơ gia tăng ý nghĩ tự tử. Năm 2024, Fundacao Getulio Vargas, tổ chức tư vấn và trường đại học danh tiếng, công bố số lượng điện thoại thông minh ở Brazil vượt quá dân số, với 258 triệu thiết bị so với 203 triệu người.

Cuộc khảo sát năm 2024 do công ty nghiên cứu kỹ thuật số Opinion Box và nền tảng công nghiệp di động Mobile Time thực hiện cho thấy hầu hết trẻ em Brazil sở hữu điện thoại di động đầu tiên khi độ khoảng 10 tuổi. Quốc gia Nam Mỹ này nằm trong nhóm quốc gia có tỷ lệ sử dụng điện thoại cao nhất thế giới khi mỗi người dân dành trung bình 9 giờ 13 phút mỗi ngày trước màn hình. Trong đó, trẻ em dưới 3 tuổi dành gần 1,5 tiếng đồng hồ mỗi ngày chơi điện thoại, và nhóm 13 -16 tuổi sử dụng điện thoại gần 4 giờ mỗi ngày.

AFP dẫn lời ông Renan Ferrerinha, Giám đốc Sở Giáo dục Thành phố Rio de Janeiro, cho biết: “Nếu người lớn còn thấy khó khăn để cai điện thoại, hãy tưởng tượng trẻ em sẽ thế nào”. Thực tế thuật toán “gây nghiện” của điện thoại thông minh khiến trẻ em không thể tập trung hoàn toàn trong giờ ăn, giờ chơi, giờ học. Thật vô nghĩa khi giáo viên cố gắng dạy trong khi học sinh xem video trên mạng xã hội hoặc chơi trò chơi trên điện thoại”.

Việc hạn chế sử dụng điện thoại tại trường học không chỉ phổ biến ở Brazil mà còn lan rộng sang nhiều quốc gia như Mỹ, Trung Quốc, Pháp và một số nước châu Âu khác. Theo số liệu từ UNESCO, tính đến cuối năm 2024, 40% hệ thống giáo dục các nước toàn thế giới đã ban hành lệnh cấm sử dụng điện thoại thông minh trong trường học, tăng từ 30% so với một năm trước đó, và lệnh cấm này phổ biến hơn ở châu Á. Trung Quốc ban hành chính sách hạn chế từ năm 2024, trong khi Pháp cấm học sinh 6-15 tuổi sử dụng điện thoại trong trường từ năm 2018. Tại Mỹ, nhiều bang đã thông qua luật giới hạn hoặc cấm sử dụng điện thoại nhằm giảm thiểu sự xao nhãng trong lớp học.

THƯ LÊ