Các công ty Nga đang bắt đầu thu hút lao động từ châu Phi, châu Mỹ Latin và Nam Á nhằm giải quyết tình trạng thiếu hụt lao động nghiêm trọng.

Nga, với diện tích rộng lớn nhưng dân số tương đối ít, đang đối mặt với những thách thức lớn về nguồn nhân lực. Theo Rossiyskaya Gazeta, trong những năm gần đây tình trạng thiếu lao động ở Nga đang ở mức quy mô lớn chứa đựng nhiều rủi ro cho doanh nghiệp và xã hội, làm tăng thêm lạm phát và làm giảm GDP. Theo tờ Izvestia, Nga đang thiếu khoảng 4,8 triệu lao động, gần 7% lực lượng lao động của nền kinh tế.

Thiếu hụt lao động trầm trọng nhất xảy ra trong các ngành công nghiệp sản xuất, với nhu cầu dao động từ 800.000 đến 1,1 triệu người, trong lĩnh vực logistics và thương mại cũng cần từ 300.000 – 500.000 người ở mỗi ngành. Những ngành nghề được săn đón nhiều nhất là công nhân làm bốc xếp, thủ kho và thợ xây – chiếm 35% số việc làm tuyển dụng. Ngoài ra, các nhà tuyển dụng cũng đang tìm kiếm nhân viên dịch vụ như thu ngân, bồi bàn, nhân viên vệ sinh… Người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov cho biết, việc chào đón lao động nhập cư sẽ giúp Nga thúc đẩy phát triển kinh tế năng động hơn.

Nga là quốc gia đứng thứ tư trên thế giới về số lượng lao động nhập cư. Theo thống kê của Bộ Nội vụ Nga, có khoảng 16 – 17 triệu người di cư đến nước này hàng năm, trong đó 70% là công dân các nước SNG. Tuy nhiên, lao động nhập cư cũng phải đáp ứng các yêu cầu như biết tiếng Nga, tuân thủ pháp luật và làm việc trong các ngành nghề mà Nga thực sự có nhu cầu. Đáng chú ý, tình trạng thiếu nhân sự diễn ra đặc biệt khi vào tháng 3-2024 Bộ Lao động Nga soạn thảo dự luật siết chặt điều kiện lưu trú của người nước ngoài tại Nga sau vụ tấn công khủng bố. Nội dung chính của dự luật mới là giảm thời hạn ký hợp đồng lao động với người nước ngoài xuống còn 2 năm.

Để hóa giải bài toán này, Rossiyskaya Gazeta cho biết, các Diễn đàn Kinh tế St. Petersburg hằng năm đều dành nhiều phiên họp để thảo luận các vấn đề thị trường lao động. Tổng thống Putin cũng đã ký luật hỗ trợ lao động nhập cư, theo đó mở rộng phạm vi tiếp nhận các dịch vụ hỗ trợ người di cư đến tìm việc làm. Tổng thống Nga cũng ủng hộ việc thành lập các trung tâm thích ứng cho người nhập cư. Chính phủ Nga hàng năm điều tiết dòng lao động nước ngoài bằng cách đặt ra hạn ngạch và tỷ lệ cho phép người nước ngoài trong các công ty. Hạn ngạch này được đặt theo các ngành nghề. Ví dụ, năm 2024 Nga tạo điều kiện thu hút khoảng 5 triệu người nhập cư ở các trình độ khác nhau đến từ các quốc gia thuộc Liên minh kinh tế Á-Âu.

Bên cạnh đó, ngoài số lao động nhập cư ở các nước thuộc liên minh này, gần đây Nga chú trọng nhập cư lao động giá rẻ từ các nước ở xa như châu Phi, châu Mỹ, Đông Nam Á… để đáp ứng nhu cầu thực tế. Đặc biệt, Nga có nhiều chính sách khuyến khích và kêu gọi tăng tỷ lệ sinh, tạo ra nguồn nhân lực tại chỗ bền vững cho đất nước. Theo Rosstat, tỷ lệ sinh của Nga năm 2023 chỉ đạt 1,41 con/phụ nữ trong độ tuổi sinh sản, thấp hơn nhiều so với mức sinh thay thế cần thiết 2 con/phụ nữ.

Tổng thống Putin nhấn mạnh, giải quyết vấn đề nhân khẩu học là một trong những nhiệm vụ chính của đất nước. Một điểm đáng chú ý nữa là Nga kêu gọi các nhà khoa học nhanh chóng phát triển các công nghệ tiên tiến, hiện đại nhằm tiết kiệm tối đa nguồn tài nguyên để giải quyết vấn đề thiếu hụt lao động, đặc biệt cần tập trung giảm nhu cầu lao động chân tay khi phát triển các sáng kiến mới.

LÊ MINH HÙNG