Hơn hai thập niên qua, nhiếp ảnh nghệ thuật Đà Nẵng chuyển mình cùng công nghệ số và có nhiều sự thay đổi. Có thể thấy, công nghệ số phát triển đến đâu trên lĩnh vực nhiếp ảnh thì nhiếp ảnh nghệ thuật luôn song hành với sự phát triển đó. Những tiện ích của công nghệ số đã giúp nghệ sĩ nhiếp ảnh nâng cao chất lượng tác phẩm và khẳng định tên tuổi của mình.

Nghệ sĩ nhiếp ảnh thành phố đang tác nghiệp. Ảnh: ĐOÀN HẠO LƯƠNG

Không ngừng cập nhật công nghệ hiện đại

Nghệ sĩ nhiếp ảnh Ông Văn Sinh, nguyên Chủ tịch Hội Nhiếp ảnh nghệ thuật thành phố Đà Nẵng cho biết, trong thời đại ngày nay, ai cũng có thể chụp ảnh được và chụp mọi lúc, mọi nơi và chia sẻ, bình phẩm với nhau trên không gian mạng một cách nhanh chóng. Nhiếp ảnh đã trở thành đại chúng và là niềm vui không thể thiếu của mọi người khi đi du lịch hay gặp gỡ nhau. Để tạo thuận lợi trong việc tác nghiệp và nâng cao chất lượng hình ảnh, nhiếp ảnh nghệ thuật Đà Nẵng đã tiếp cận những dòng thiết bị ghi hình kỹ thuật số (digital) một cách nhanh chóng và thành thạo với nhiều dòng thiết bị mới, kể cả thiết bị ghi hình trên cao (fly cam).

Cùng với đó, Hội Nhiếp ảnh nghệ thuật thành phố thường xuyên tổ chức nhiều chuyến đi thực tế sáng tác, các cuộc tọa đàm, hội thảo về chuyên môn; qua đó giúp hội viên nâng cao nhận thức và tư duy sáng tạo, tiếp cận hiện thực cuộc sống để có sự lựa chọn sáng tạo trong cách thể hiện tác phẩm. Các nghệ sĩ nhiếp ảnh, nhiếp ảnh gia không ngừng cập nhật các phần mềm xử lý hậu kỳ để chọn lọc, gạn lỗi mà trong quá trình tác nghiệp gặp phải, khai thác các tiện ích của các phần mềm mang lại nhằm hoàn chỉnh tác phẩm.

Đặc biệt, trên môi trường internet toàn cầu, mọi thông tin được kết nối chia sẻ một cách nhanh chóng không giới hạn, nhiếp ảnh nghệ thuật Đà Nẵng đã biết khai thác, vận dụng một cách thích hợp cho hoạt động chuyên môn như chia sẻ hình ảnh đến với công chúng, các cơ quan truyền thông… ; đồng thời tham gia các cuộc thi trong nước cũng như quốc tế một cách thuận lợi.

Đầu tháng 10-2024, Hội Nhiếp ảnh nghệ thuật Đà Nẵng khai trương trang website riêng có tên truy cập http://dapa.com.vn. Từ website này, hội tổ chức cập nhật thông tin hoạt động và các cuộc thi ảnh bằng hình thức online ở nhiều cấp độ trong phạm vi thành phố, khu vực, quốc gia, cũng như tổ chức thi ảnh nghệ thuật tầm quốc tế; từ đó tạo điều kiện thuận lợi cho hội viên trau dồi học hỏi nhiều thể loại mới về nhiếp ảnh nghệ thuật thế giới.

Tuy nhiên, bên cạnh những tiện ích mà công nghệ số mang lại cũng có những bất lợi cho nghệ sĩ nhiếp ảnh. Ông Mai Quang Hiển, hội viên Hội Nhiếp ảnh nghệ thuật thành phố Đà Nẵng chia sẻ, không riêng gì nhiếp ảnh mà tất cả các lĩnh vực khác đều nằm trong trào lưu mạnh mẽ của chuyển đổi số, chuyển đổi công nghệ, AI nên mọi công đoạn tạo ra một sản phẩm sẽ dễ dàng và thuận lợi hơn trước rất nhiều. Nhưng việc nhân bản (copy) và bắt chước ý tưởng nhau cũng rất dễ dàng. Mọi ý tưởng của mình gần như bị ảnh hưởng, giống sản phẩm của người khác, trong điều kiện người người có thể làm được, nhất là máy ảnh, chụp ảnh.

Tạo dấu ấn cá nhân qua tác phẩm

Nhiếp ảnh nghệ thuật là một công việc đặc thù, đòi hỏi tài năng và sự sáng tạo cao. Do đó, bên cạnh việc tiếp cận công nghệ số, các nghệ sĩ nhiếp ảnh, nhiếp ảnh gia phải không ngừng sáng tạo, vận dụng kỹ thuật số để nâng cao chất lượng tác phẩm của mình. Nếu làm chủ được những tiện ích của công nghệ số thì họ sẽ khẳng định được tên tuổi và tác phẩm của mình trên sân chơi trong nước và quốc tế.

Ông Nguyễn Anh Cường, hội viên Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam, hội viên Hội Liên hiệp văn học nghệ thuật thành phố Đà nẵng chia sẻ: Trong dòng chảy công nghệ hiện nay, trong tay ai cũng có điện thoại smartphone nên có thể chụp được ảnh cho riêng mình. Điều này vừa áp lực cũng vừa là động lực đòi hỏi người nghệ sĩ nhiếp ảnh phải càng phấn đấu và sáng tạo nhiều hơn để sáng tác những tác phẩm mang đậm nét nghệ thuật và kỹ thuật mà chỉ có máy ảnh mới có thể làm được điều đó. Điện thoại rất tiện khi luôn mang theo mình tiện ích chụp ảnh nhanh nhưng có những tính năng mà điện thoại còn hạn chế. Còn máy ảnh chuyên nghiệp áp dụng với tư duy, ý tưởng và kỹ thuật người chụp sẽ cho ra các tác phẩm mang đậm chất nghệ thuật và giúp lưu lại khoảnh khoắc giá trị.

Về vấn đề này, ông Mai Quang Hiển cho rằng, bên cạnh việc tự nâng cao kiến thức về công nghệ, tiếp cận cái mới, thiết bị mới, phần mềm chỉnh sửa ảnh mới, thì người nghệ sĩ nhiếp ảnh cũng cần tìm tòi sáng tạo, có cái tâm với nghề, với chủ đề mình yêu thích và phải bộc lộ yếu tố cá nhân của mình khi tạo ra sản phẩm.

“Khi mà cả thế giới ai ai cũng chụp ảnh từng phút, từng giây và có hàng tỷ bức ảnh được tạo ra bởi con người lẫn AI thì việc chụp cái gì, biểu đạt nội dung, chủ đề gì để hướng tới cái gọi là tác phẩm của mình là rất cần thiết đối với người nhiếp ảnh. Ngày nay việc chụp ảnh dễ dàng hơn trước rất nhiều. Do đó, người chụp ảnh làm sao để bức ảnh của mình khiến người xem có cảm xúc và nhìn ngắm thật lâu, đó mới đích thực là chụp ảnh”, ông Hiển khẳng định.

Ngoài sự nỗ lực tìm tòi học hỏi của nghệ sĩ nhiếp ảnh, Hội Nhiếp ảnh nghệ thuật thành phố cũng cần tổ chức nhiều cuộc tọa đàm chuyên đề những vấn đề mới về nhiếp ảnh đương đại, cũng như những thành tự mới của công nghệ số nhằm giúp hội viên nhanh chóng cập nhật những tiện ích cho hoạt động nhiếp ảnh.

Bên cạnh đó khuyến khích sự sáng tạo, sự đa dạng trong phong cách thể hiện tác phẩm, đồng thời tạo sân chơi cho nhiếp ảnh trẻ hòa nhập và phát triển. Các hội viên cần chú trọng đến chiều sâu trong sáng tạo, đa dạng nhiều thể loại, đặc biệt là chú trọng đến việc xây dựng hình tượng nghệ thuật điển hình để có những tác phẩm sống được với thời gian. Có như thế, người nghệ sĩ nhiếp ảnh mới phát huy mạnh mẽ giá trị của nhiếp ảnh nghệ thuật, từ đó bảo tồn và lưu giữ những khoảnh khắc quý giá của lịch sử và văn hóa địa phương, góp phần vào sự phát triển chung của văn học – nghệ thuật của thành phố.

ĐOÀN HẠO LƯƠNG