Việc ông Yoon Suk Yeol bị bắt sáng 15-1 đánh dấu việc lần đầu tiên trong lịch sử Hàn Quốc, một tổng thống đương nhiệm bị bắt giữ, chỉ một tháng sau khi ông ban bố thiết quân luật và bị Quốc hội luận tội.

Người dân Hàn Quốc theo dõi tin tức về vụ bắt giữ ông Yoon Suk Yeol ngày 15-1 tại Ga Seoul. Ảnh: Yonhap

Cuộc khủng hoảng chính trị tại Hàn Quốc lên đến đỉnh điểm vào sáng 15-1, khi hơn 3.000 cảnh sát được huy động để thực hiện lệnh bắt ông Yoon Suk Yeol. Các điều tra viên phải dùng thang để leo vào phủ tổng thống sau khi bị Cơ quan An ninh tổng thống (PSS) chặn ở cổng chính bằng các rào chắn xe cộ.

Các đảng phái chính trị lớn ở Hàn Quốc bày tỏ quan điểm trái ngược liên quan đến sự kiện bắt giữ ông Yoon Suk Yeol. Việc tổng thống đương nhiệm bị các cơ quan điều tra bắt giữ là sự kiện chưa từng có trong lịch sử Hiến pháp của Hàn Quốc.

Theo TTXVN, ông Kwon Young Se, Chủ tịch Ủy ban khẩn cấp đảng Quyền lực Quốc dân (PPP) cầm quyền cáo buộc việc Cơ quan điều tra chống tham nhũng đối với quan chức cấp cao (CIO) bắt giữ ông Yoon Suk Yeol là bất hợp pháp và tuyên bố sẽ buộc các quan chức lãnh đạo CIO chịu trách nhiệm trước pháp luật. Lãnh đạo PPP cho rằng, vụ bắt giữ ông Yoon Suk Yeol khiến uy tín quốc gia của Hàn Quốc rớt xuống mức thấp nhất và là bi kịch trong lịch sử Hiến pháp Hàn Quốc.

Người phát ngôn của đảng PPP Shin Dong Wook nhấn mạnh rằng lệnh bắt do tòa án quận Tây Seoul ban hành cũng không đúng thẩm quyền. PPP cáo buộc việc bắt giữ ông Yoon Suk Yeol không phải với mục đích điều tra mà là phục vụ chiến lược chính trị; đồng thời tuyên bố sẽ buộc bên công tố phải chịu trách nhiệm trước pháp luật. Trong khi đó, ông Park Chan Đae, lãnh đạo đảng Dân chủ đối lập chính, cho rằng việc bắt giữ là bước đầu tiên hướng tới khôi phục trật tự hiến pháp, pháp luật và nền dân chủ của Hàn Quốc.

Theo The Korea Times, sáng 15-1, khoảng 6.500 người ủng hộ Tổng thống Yoon Suk Yeol khóc nức nở, có người ngã quỵ xuống đất khi đoàn xe chở ông rời khỏi tư dinh ở Hannam-dong. Cách đó 300m, khoảng 250 người biểu tình đối lập hò reo ăn mừng. Cảnh tượng đối lập này càng phản ánh sự chia rẽ sâu sắc của xã hội Hàn Quốc sau khi vị tổng thống từng nổi tiếng với vai trò công tố viên chống tham nhũng bị bắt vì cáo buộc nổi loạn.

Trước khi bị bắt, trong thông điệp video được ghi sẵn, ông Yoon Suk Yeol nhấn mạnh, mặc dù biết lệnh bắt giữ là “bất hợp pháp” nhưng ông chấp hành cuộc điều tra CIO để tránh xảy ra xung đột giữa các lực lượng thi hành công vụ. Tuy nhiên, ông không chấp nhận tư cách điều tra của cơ quan này. Ông cũng lên án việc thực thi lệnh bắt giữ và điều tra với tổng thống không đúng thẩm quyền, cáo buộc cơ quan thực thi lệnh bắt làm giả tài liệu để lừa dối công chúng, theo KBS.

Theo Korea Herald, sau khi bị bắt, ông Yoon Suk Yeol sẽ bị tạm giam tại Trung tâm giam giữ Seoul ở Uiwang, cách 16km phía nam tư dinh của ông. Trong 48 giờ tiếp theo sau vụ bắt giữ, các điều tra viên sẽ thẩm vấn ông trước khi quyết định có đề nghị lệnh bắt giam chính thức hay không. Ông Yoon Suk Yeol đang phải đối mặt với các cáo buộc nổi loạn và lạm quyền, đặc biệt liên quan đến việc điều quân đội đến Quốc hội sau khi ban bố thiết quân luật đêm 3-12 để ngăn các nghị sĩ bỏ phiếu bác bỏ sắc lệnh này.

Đối với các nước đồng minh, vụ bắt giữ này được cho là sẽ tác động đến quan hệ ngoại giao trong khu vực. Một quan chức cấp cao Bộ Ngoại giao Nhật Bản nhận định rằng thời điểm này không tốt, khi Tổng thống đắc cử Mỹ Donald Trump nhậm chức vào tuần tới.

Kyodo News dẫn lời vị quan chức này cho rằng, tình hình đáng lo trên chính trường Hàn Quốc có thể còn kéo dài. Tuy nhiên, một nguồn tin khác từ Bộ Ngoại giao Nhật Bản khẳng định: “Bất kể ai nắm quyền (ở Hàn Quốc), khuôn khổ hợp tác ba bên Mỹ – Nhật- Hàn vẫn sẽ quan trọng. Chúng tôi sẽ duy trì liên lạc ở cấp độ làm việc”. Năm nay đánh dấu kỷ niệm 60 năm bình thường hóa quan hệ ngoại giao giữa Nhật Bản và Hàn Quốc. Trước đó, Bộ trưởng Ngoại giao Nhật Bản Takeshi Iwaya và người đồng cấp Hàn Quốc Cho Tae Yul nhấn mạnh tầm quan trọng của quan hệ song phương bất chấp tình trạng bất ổn từ việc luận tội ông Yoon Suk Yeol.

TRẦN ĐẮC LUÂN