Tham gia các cuộc thi sáng tạo robot từ khi còn là học sinh là cơ hội để rèn luyện kỹ năng, phát triển tư duy sáng tạo và ứng dụng kiến thức từ thực tế. Thông qua đó nuôi dưỡng niềm đam mê khoa học, công nghệ trong học sinh, khơi dậy phong trào nghiên cứu, sáng tạo khoa học kỹ thuật.

Học sinh tham gia cuộc thi Robot MUCE mở rộng lần thứ 3 với chủ đề “Giao thông thông minh” do Trường Đại học Xây dựng miền Trung tổ chức. Ảnh: THU HÀ

Tại cuộc thi Robot MUCE mở rộng lần thứ 3 với chủ đề “Giao thông thông minh” do Trường Đại học Xây dựng miền Trung tổ chức cuối tháng 5-2025, nhóm TPU X gồm 5 học sinh Nguyễn Đức Tuấn, Nguyễn Đức Huy, Lê Tuấn Kiệt, Phạm Lê Thế Bảo, Phan Tiến Bảo Long, đến từ Trường THPT Trần Phú (quận Hải Châu) xuất sắc giành giải nhất chung cuộc. Với chủ đề “Giao thông thông minh”, các thí sinh tham gia dự thi đưa ra phương án khả thi để thực hiện các nhiệm vụ vận chuyển hàng hóa hiệu quả nhất, cụ thể là chế tạo ra con robot có khả năng vận chuyển những khối lập phương từ giữa sân đến điểm đích của mỗi đội nhanh nhất và hiệu quả nhất.

Phan Tiến Bảo Long cho biết, để tạo ra robot hoạt động hoàn chỉnh, nhóm dành hơn 1 tháng để nghiên cứu, lắp ráp, hoàn thiện. Khó khăn nhất là phải tạo ra cơ cấu để robot hoạt động ổn định, lập trình cho robot di chuyển chính xác và tối ưu năng lượng để hoạt động lâu dài. “Dù có nhiều khó khăn nhưng thông qua các cuộc thi sáng tạo giúp nhóm có những trải nghiệm rất thú vị, trang bị nhiều kỹ năng, kinh nghiệm về cách sử dụng mạch, cách lập trình cho sản phẩm… Từ đó định hướng lựa chọn nghề trong tương lai, hiểu rõ hơn về ước mơ của mình”, Bảo Long chia sẻ.

Mới đây, tại cuộc thi Sáng tạo Robotics Đà Nẵng lần thứ 1 với chủ đề “Sông Hàn xanh” do Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật (Đại học Đà Nẵng) phối hợp Sở Giáo dục và Đào tạo tổ chức thu hút rất đông học sinh THPT trên địa bàn thành phố tham dự. Phan Thanh Hoài Thương, học sinh lớp 12, thành viên đội thi đến từ Trường THPT Phạm Phú Thứ (huyện Hòa Vang) chia sẻ, với niềm đam mê em nghiên cứu về hoạt động của robot cũng như cách để lập trình cho robot hoạt động. Dù gặp nhiều khó khăn trong việc viết, lập trình các hoạt động của robot nhưng được sự hướng dẫn của các thầy cô, nhóm thuận lợi hơn trong việc thiết kế và lắp đặt sản phẩm. Theo Hoài Thương, các cuộc thi sáng tạo robot chính là môi trường tốt để học sinh có cơ hội thử sức mình trong nghiên cứu và sáng tạo; giao lưu gặp gỡ với các đội bạn, học hỏi thêm nhiều về kiến thức, kỹ năng trong lĩnh vực này.

Trực tiếp hướng dẫn nhóm TPU X, cô Trần Thị Phú, giáo viên tổ Vật lý, Trường THPT Trần Phú, chia sẻ các cuộc thi sáng tạo robot là sân chơi lành mạnh và bổ ích, giúp các em học sinh có cơ hội trải nghiệm, phát triển bản thân, rèn luyện thêm nhiều kỹ năng làm việc nhóm. Bên cạnh đó, đây cũng là cơ hội để các em được vận dụng kiến thức học trên lớp vào thực tế. Các em có thể nghiên cứu các tính năng, cách lập trình, để sản phẩm hoạt động trơn tru cần phải làm đi làm lại nhiều lần, dù khó nhưng vẫn dành thời gian để nghiên cứu, lắp đặt cho ra được sản phẩm hoàn chỉnh.

TS. Nguyễn Linh Nam, Phó hiệu trưởng Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật cho biết, nhà trường thường xuyên phối hợp ngành giáo dục, doanh nghiệp, trường THPT tổ chức các cuộc thi sáng tạo robot như cuộc thi Sáng tạo Robotics Đà Nẵng với mong muốn tăng cường giải pháp, gắn kết chặt chẽ với các trường THPT trên địa bàn thành phố cũng như trong khu vực.

Điều này giúp học sinh có thêm niềm yêu thích về khoa học, công nghệ, kỹ thuật, có định hướng tốt hơn trong lựa chọn nghề nghiệp tương lai, đặc biệt là những nghề nghiệp liên quan đến khoa học kỹ thuật. Bên cạnh đó, nhà trường cũng muốn tạo ra các sân chơi lành mạnh để học sinh có cơ hội thể hiện đam mê sáng tạo khoa học kỹ thuật, triển khai kiến thức được học thành những sản phẩm cụ thể.

Thời gian qua, Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật thường xuyên hỗ trợ các trường THPT trên địa bàn thành phố về các hoạt động STEM (phương pháp giáo dục liên ngành gồm khoa học, công nghệ, kỹ thuật và toán học).

Để tăng cường giáo dục STEM đối với phổ thông, nhà trường phối hợp với các trường THPT tập huấn, nâng cao năng lực giáo viên về phương pháp giảng dạy STEM, tích hợp công nghệ và trí tuệ nhân tạo trong giáo dục; phối hợp xây dựng học liệu, chia sẻ tài nguyên giảng dạy STEM, công nghệ, kỹ thuật số; phối hợp với các doanh nghiệp hỗ trợ các trường THPT thành lập CLB STEM, tổ chức các cuộc thi liên quan đến khoa học, công nghệ; phối hợp cùng với các trường tổ chức các tiết học trải nghiệm, hướng nghiệp. Đồng thời, tổ chức các hoạt động trải nghiệm STEM, không chỉ về robotics mà cả về trí tuệ nhân tạo liên quan đến AoT, các hoạt động về xây dựng, giúp học sinh hiểu rõ hơn về ứng dụng toán học, khoa học, công nghệ để giải quyết các vấn đề thực tế.

THU HÀ