Ngày 3-6, Hàn Quốc bước vào cuộc bầu cử tổng thống sớm mang tính bước ngoặt. Lá phiếu của hơn 44 triệu cử tri không đơn thuần là lựa chọn người đứng đầu quốc gia trong 5 năm tới, mà còn là biểu hiện rõ rệt nhất cho khát vọng ổn định, cải cách và đoàn kết của người dân sau nhiều tháng biến chuyển trên chính trường.

Áp phích vận động tranh cử của các ứng cử viên tổng thống được trưng bày tại một khu chung cư ở Seoul ngày 2-6, một ngày trước cuộc bầu cử tổng thống. Ảnh: Yonhap

Đây không chỉ là sự kiện chính trị thông thường mà còn là phép thử quan trọng, định hình lại tương lai đất nước trong bối cảnh chia rẽ nội bộ và áp lực địa chính trị ngày càng gia tăng. Cuộc bầu cử lần này diễn ra chỉ 60 ngày sau khi Tòa án Hiến pháp Hàn Quốc tuyên bãi chức tổng thống đối với ông Yoon Suk-yeol vì quyết định thiết lập thiết quân luật hồi tháng 12-2024.

Theo Yonhap, phát biểu trước công chúng một ngày trước thời điểm chính thức bỏ phiếu, Chủ tịch Ủy ban Bầu cử quốc gia (NEC) Roh Tae Ak kêu gọi người dân nước này đi bỏ phiếu ngày 3-6 khi nhấn mạnh cuộc bầu cử lần này có ý nghĩa quan trọng nhằm xây dựng sự ổn định trong xã hội Hàn Quốc, hướng tới quốc gia “hòa hợp và đầy hy vọng”.

Trước đó, cuộc bầu cử sớm tổng thống chính thức khởi động từ 6 giờ sáng ngày 29-5 tại hàng nghìn điểm bỏ phiếu trên toàn quốc, với những biện pháp an ninh được thắt chặt chưa từng có. Cuộc bầu cử sẽ chứng kiến màn đối đầu giữa những tầm nhìn chiến lược cho tương lai Hàn Quốc, trong bối cảnh nền kinh tế nước này đang chững lại, an ninh khu vực bất ổn và xã hội đối mặt nhiều thách thức nội tại.

Dù có đến 6 ứng viên hợp lệ, nhưng đây thực chất là “cuộc đua song mã” diễn ra giữa hai nhân vật có sức hút và ảnh hưởng chính trị nổi bật nhất: ông Lee Jae-myung (61 tuổi) thuộc Đảng Dân chủ đối lập và ông Kim Moon-soo (73 tuổi) thuộc đảng Quyền lực quốc dân (PPP) cầm quyền. Channel News Asia ngày 2-6 dẫn kết quả cuộc khảo sát mới nhất của Gallup cho thấy, ông Lee Jae-myung đang giành được khoảng 49% sự ủng hộ, theo ngay sau là ông Kim Moon-soo với 35%.

Điểm chung là cả hai ứng viên đều thừa nhận cần phải khôi phục lòng tin của công chúng sau loạt bất ổn trên chính trường. Cả hai đều cam kết thúc đẩy tăng trưởng kinh tế và tạo việc làm, mặc dù phương pháp tiếp cận khác nhau.

Cụ thể, chính quyền của ông Lee Jae-myung có thể đồng nghĩa với việc Chính phủ Hàn Quốc sẽ chi tiêu nhiều hơn để hỗ trợ các hộ gia đình, phát triển ngành công nghiệp trí tuệ nhân tạo…Liên quan tới vấn đề cải cách chính trị, ông sẽ sửa đổi hiến pháp theo hướng thắt chặt các yêu cầu áp đặt thiết quân luật, hạn chế quyền phủ quyết của tổng thống và tăng cường các quyền cơ bản của người dân. Ông cũng cam kết đóng cửa tất cả các nhà máy điện chạy bằng than vào năm 2040 và phản đối việc xây dựng các lò phản ứng hạt nhân mới mà thay vào đó là mở rộng các nguồn năng lượng tái tạo.

Trong khi đó, ông Kim Moon-soo tự nhận là người thân thiện với các doanh nghiệp với tuyên bố thúc đẩy việc bãi bỏ các quy định để đẩy mạnh tăng trưởng, trong khi cung cấp hỗ trợ cho các công ty nhỏ; cam kết khôi phục mạng lưới an toàn y tế, xây dựng lại hệ thống y tế hợp lý hơn và khuyến khích các thực tập sinh, bác sĩ nội trú, sinh viên y khoa quay trở lại làm việc.

Tuy nhiên, sự khác biệt lớn nhất giữa hai ứng viên nằm ở chính sách đối ngoại và an ninh bán đảo Triều Tiên. Ông Lee Jae-myung được đánh giá có xu hướng mềm mỏng hơn với Bình Nhưỡng và thận trọng trong đàm phán thương mại với Mỹ. Trong khi đó, nếu ông Kim Moon-soo thắng cử, đường lối cứng rắn của cựu Tổng thống Yoon Suk-yeol đối với Triều Tiên có thể sẽ được duy trì, trong khi Hàn Quốc tiếp tục tăng cường quan hệ ba bên với Nhật Bản và Mỹ. Nếu được bầu, ông sẽ tìm kiếm một hội nghị thượng đỉnh ngay lập tức với Tổng thống Trump để giải quyết vấn đề thuế quan.

Ngay khi việc bỏ phiếu hoàn tất, việc kiểm phiếu toàn quốc bắt đầu ngay lập tức dưới sự giám sát của NEC. Cơ quan này công bố kết quả chính thức ngay trong ngày 4-6 và người giành nhiều phiếu nhất sẽ nhậm chức tổng thống với nhiệm kỳ 5 năm duy nhất ngay trong ngày, thay vì phải đợi hai tháng chuyển giao quyền lực như thông thường, qua đó cho thấy tính khẩn cấp trong việc ổn định tình hình chính trị sau thời kỳ bất ổn vừa qua.

Bất kể ai thắng cử, chính quyền mới sẽ phải đối mặt với hàng loạt thách thức không nhỏ, từ lấp đầy khoảng trống lãnh đạo kéo dài nhiều tháng cho đến giải quyết các vấn đề cấp bách về ngoại giao và kinh tế.

THƯ LÊ