Trụ sở UBND quận 1 (TPHCM) dự kiến sẽ trở thành trụ sở phường Sài Gòn (Ảnh: Nam Anh).
Hiện Hà Nội, TPHCM và Đà Nẵng đang thực hiện mô hình chính quyền đô thị theo quy định của Luật Thủ đô, Nghị quyết số 131/2020/QH14 và Nghị quyết số 136/2024/QH15 của Quốc hội.
Theo đó, chính quyền địa phương tại các phường thuộc 3 thành phố trên là Ủy ban nhân dân (UBND) phường, không tổ chức HĐND phường.
Tuy nhiên, theo Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) vừa được Quốc hội thông qua, có hiệu lực từ ngày 1/7, chính quyền địa phương bao gồm HĐND và UBND.
Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) dành riêng Điều 53 để quy định về tổ chức chính quyền địa phương tại phường thuộc Hà Nội, TPHCM và Đà Nẵng nhiệm kỳ 2021-2026.
Theo đó, kể từ ngày 1/7, chính quyền địa phương tại các phường hình thành trên cơ sở sắp xếp các phường thuộc Hà Nội, TPHCM và Đà Nẵng là cấp chính quyền địa phương gồm có HĐND và UBND.
Hiện các phường ở 3 thành phố này không tổ chức HĐND nên Khoản 2 Điều 53 quy định cụ thể phương thức tổ chức HĐND tại đây từ ngày 1/7.
Thứ nhất, khi chính quyền địa phương cấp huyện kết thúc hoạt động, đại biểu HĐND cấp huyện nhiệm kỳ 2021-2026 được bầu hoặc đang thực hiện nhiệm vụ đại biểu ở phần địa giới hành chính thuộc đơn vị hành chính cấp xã hình thành sau sắp xếp thì về địa phương đó làm đại biểu HĐND.
Hoặc sau ngày 1/7, đại biểu HĐND cấp huyện nhiệm kỳ 2021-2026 được điều động, bố trí công tác tại các cơ quan, tổ chức, đơn vị ở đơn vị hành chính cấp xã nào thì làm đại biểu HĐND ở địa phương đó.
Thường trực HĐND thành phố có trách nhiệm xác định các đại biểu HĐND cấp huyện nhiệm kỳ 2021-2026 về làm đại biểu HĐND cấp xã tương ứng theo quy định trên.
Đại biểu HĐND nhiệm kỳ 2021-2026 tại các phường thành lập mới từ ngày 1/7 ở Hà Nội, TPHCM và Đà Nẵng sẽ được xác định theo quy định trên và từ nguồn đại biểu HĐND của các xã, thị trấn được sắp xếp với phường để hình thành phường mới.
Thứ hai, trường hợp phường không có đại biểu HĐND hoặc số lượng đại biểu được xác định theo quy định trên không đủ tổ chức HĐND thì Thường trực HĐND thành phố được chỉ định thêm nhân sự không phải là đại biểu HĐND làm đại biểu để hình thành HĐND lâm thời ở phường.
HĐND lâm thời ở phường phải bảo đảm có ít nhất là một phần ba tổng số đại biểu HĐND theo quy định (phường từ 15.000 dân trở xuống được bầu 15 đại biểu; có 15.000-45.000 dân thì cứ thêm 6.000 dân được bầu thêm 1 đại biểu; có trên 45.000 dân thì cứ thêm 7.000 dân được bầu thêm 1 đại biểu, tổng số không quá 30 đại biểu).
HĐND lâm thời ở phường thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của HĐND phường cho đến khi HĐND phường nhiệm kỳ 2026-2031 được bầu ra.
Tại Khoản 3 Điều 53, Luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi) cũng quy định việc chỉ định các chức danh của HĐND, UBND phường tại 3 thành phố trên từ ngày 1/7 sẽ thực hiện theo quy định tại Nghị quyết số 203/2025/QH15 của Quốc hội sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam.
Nguồn: Dân Trí
