Cuộc trao đổi đầu năm qua video giữa Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình cho thấy mối quan hệ mới được định hình bởi những lợi ích chiến lược của cả hai bên trong một trật tự thế giới đang thay đổi nhanh chóng.

Tổng thống Nga Vladimir Putin trong cuộc họp trực tuyến với Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình ngày 21-1. Ảnh: AFP

“Người bạn thân thiết” là cách Tổng thống Nga Vladimir Putin và Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình gọi nhau trong cuộc họp trực tuyến đầu năm 2025. Từ dinh thự Novo-Ogarevo của Nga và Đại lễ đường nhân dân ở Bắc Kinh, hai nhà lãnh đạo không chỉ trao nhau những lời chúc năm mới nồng ấm mà còn thể hiện quyết tâm đưa quan hệ đối tác chiến lược toàn diện lên tầm cao mới. Điều này được khẳng định qua phát biểu của ông Putin khi cho rằng hợp tác Bắc Kinh – Moscow “không phụ thuộc vào môi trường chính trị toàn cầu hay chính trị nội bộ”, theo trích dẫn của TASS. Cuộc trao đổi ngày 21-1 giữa ông Tập Cận Bình và ông Putin một lần nữa cho thấy tầm nhìn chung của hai cường quốc về một trật tự thế giới đa cực công bằng hơn.

Từ năng lượng đến công nghệ

Mối quan hệ Trung Quốc – Nga đang phát triển mạnh mẽ trên nhiều lĩnh vực, đặc biệt là trong lĩnh vực năng lượng và thương mại. Global Times dẫn số liệu từ Tổng cục Hải quan Trung Quốc cho biết kim ngạch thương mại song phương năm 2024 đạt mức kỷ lục 244,8 tỷ USD, tăng 1,9% so với năm trước.

Trong lĩnh vực năng lượng, Nga trở thành đối tác then chốt của Trung Quốc. Ông Putin nhấn mạnh rằng “Trung Quốc là nước tiêu thụ năng lượng lớn nhất từ Nga. Chúng tôi đứng đầu về xuất khẩu dầu mỏ sang quốc gia này”, trích dẫn theo thông tin trên trang web bằng tiếng Anh của Điện Kremlin.  Đáng chú ý, Nga hiện vươn lên vị trí nhà cung cấp khí đốt tự nhiên hàng đầu cho Trung Quốc. Sự hợp tác này được đánh dấu bằng bước tiến quan trọng vào tháng 12-2024, khi hai bên ký kết lộ trình hợp tác toàn diện về lò phản ứng hạt nhân neutron nhanh và chu trình nhiên liệu hạt nhân – công nghệ được coi là tương lai của ngành điện hạt nhân.

Giáo sư Li Haidong từ Đại học Ngoại giao Trung Quốc nhận định với Global Times rằng sự phát triển trong quan hệ Nga – Trung Quốc có động lực nội sinh mạnh mẽ và dựa trên nền tảng chiến lược chung vững chắc. Ông cho rằng mối quan hệ này bắt nguồn từ sự đồng thuận về hệ thống và luật lệ quốc tế, cũng như từ thực tế về việc hai bên hỗ trợ mạnh mẽ lẫn nhau trong các lợi ích cốt lõi.

Đối tác tin cậy trong thế giới đa cực

Vượt xa khỏi khuôn khổ hợp tác kinh tế thông thường, quan hệ Trung Quốc – Nga đang định hình tầm nhìn chung về trật tự thế giới. Tổng thống Putin khẳng định: “Chúng ta cùng ủng hộ xây dựng trật tự thế giới đa cực công bằng hơn và chúng ta đang làm việc vì lợi ích bảo đảm an ninh không thể chia cắt trong không gian Á-Âu và trên toàn thế giới”, theo Reuters.

Giáo sư Cui Heng, chuyên gia từ Viện Trao đổi Quốc tế và Hợp tác Tư pháp SCO Trung Quốc tại Thượng Hải, nhấn mạnh với Global Times rằng, với tư cách là hai cường quốc quan trọng trên lục địa Á-Âu, việc tăng cường hợp tác và phối hợp giữa Trung Quốc và Nga có ý nghĩa tích cực đối với việc duy trì an ninh và ổn định tại khu vực.

Năm 2025 còn đánh dấu cột mốc quan trọng khác: 80 năm thành lập Liên Hợp Quốc. Theo Tân Hoa Xã, ông Tập Cận Bình kêu gọi hai nước cùng bảo vệ hệ thống quốc tế lấy Liên Hợp Quốc làm trung tâm. Năm 2025 mở ra chương mới trong quan hệ Trung Quốc – Nga, nơi hai cường quốc cùng nhau định hình trật tự thế giới đa cực. Website của Văn phòng Quốc vụ viện Trung Quốc (SCIO) dẫn lại thông điệp ông Tập Cận Bình nhấn mạnh trong cuộc trao đổi với ông Putin, đó là hai bên sẽ “cùng thúc đẩy sự phát triển và phồn vinh của cả hai nước, đồng thời bảo vệ công bằng và công lý quốc tế”.

Quan hệ song phương này được xây dựng trên nền tảng tin cậy và tôn trọng lẫn nhau. Giáo sư Li Haidong nhận định với Global Times: “Không giống như một số nước phương Tây định nghĩa quan hệ chiến lược của họ dựa trên đối thủ bên ngoài và các liên minh, hợp tác giữa Trung Quốc và Nga không nhằm vào bất kỳ bên thứ ba nào”.

TRẦN ĐẮC LUÂN