Trong bối cảnh cạnh tranh địa chính trị toàn cầu có những biến đổi phức tạp, các hãng hàng không Trung Quốc đang tận dụng cơ hội hiếm có để nhanh chóng vươn lên thành một trong những đối thủ đáng gờm trên thị trường hàng không quốc tế.

Theo Politico, cuộc xung đột Nga – Ukraine đã và đang ảnh hưởng sâu rộng đến ngành hàng không quốc tế, đặc biệt là các tuyến bay giữa châu Âu và châu Á. Ngay sau khi xung đột này nổ ra, một trong những phản ứng mạnh mẽ của các quốc gia phương Tây là áp dụng các lệnh trừng phạt cứng rắn đối với Nga. Trong số các biện pháp này có đóng cửa không phận của Nga đối với các hãng hàng không phương Tây, bao gồm cả các hãng hàng không châu Âu. Điều này khiến các hãng hàng không châu Âu phải thay đổi các tuyến bay của mình, đặc biệt là các chuyến bay từ châu Âu đến châu Á.

Do phải thay đổi lộ trình bay đã dẫn đến tăng chi phí, vì các hãng hàng không phải bay qua các khu vực xa hơn để tránh không phận Nga. Điều đó làm tăng thời gian bay, khiến cho các chuyến bay trở nên dài hơn và tốn kém hơn. Các hãng hàng không phải tốn nhiều nhiên liệu hơn, trả thêm tiền làm thêm giờ cho phi công và phi hành đoàn. Kết quả là không chỉ làm tăng chi phí vận hành mà còn ảnh hưởng chất lượng dịch vụ, vì hành khách phải chịu đựng thời gian bay dài hơn và chi phí cao hơn.

Thực tế đó dẫn đến hệ quả tất yếu là các hãng hàng không như Lufthansa (Đức), British Airways (Anh), Scandinavian Airlines (Đan Mạch, Thụy Điển và Na Uy) và LOT của Ba Lan… đều đã phải tạm dừng hoặc hủy bỏ các chuyến bay đến châu Á do không thể duy trì được mức lợi nhuận cần thiết trong bối cảnh chi phí gia tăng. “Việc Lufthansa hiện phải loại bỏ một trong những tuyến bay lâu đời nhất của mình, tuyến Frankfurt-Bắc Kinh, khỏi lịch bay của hãng cho thấy cán cân cạnh tranh quốc tế đang thay đổi đến mức nào”, tuyên bố của hãng Lufthansa viết, theo AP.

Nhiều hãng hàng không châu Âu phải vật lộn với những thay đổi này trong khi các hãng hàng không Trung Quốc lại không gặp phải tình trạng tương tự. Nhờ vào mối quan hệ hợp tác tốt đẹp nên Nga không đóng cửa không phận đối với các hãng hàng không Trung Quốc. Vì thế các hãng hàng không Trung Quốc có thể duy trì các tuyến bay thẳng giữa châu Á và châu Âu mà không bị gián đoạn. Điều này mang lại cho các hãng hàng không Trung Quốc lợi thế cạnh tranh đáng kể đối với các đối thủ châu Âu.

Theo Zaobao, các hãng hàng không Trung Quốc như China Eastern Airlines, China Southern Airlines và Air China nhanh chóng tăng cường các chuyến bay đến châu Âu. Đơn cử, China Eastern Airlines sẽ tăng cường 19 tuyến và 244 chuyến bay khứ hồi mỗi tuần giữa châu Á và châu Âu. Trong khi đó, Air China vượt mức hoạt động của năm 2019, với 53 chuyến bay mỗi ngày, chiếm lĩnh gần như toàn bộ thị trường châu Âu. Các hãng hàng không Trung Quốc hiện chiếm tới 77% lưu lượng bay giữa Trung Quốc và châu Âu, tăng mạnh so với mức 50% trước Covid-19. Ở một số thị trường như Anh và Ý, các hãng hàng không Trung Quốc đang nắm giữ đến 95% và 100% thị phần tương ứng. Điều này phản ánh sự gia tăng mạnh mẽ của các hãng hàng không Trung Quốc trong khi các hãng hàng không châu Âu dần rút khỏi thị trường này.

Các hãng hàng không Trung Quốc đang tận dụng rất tốt cơ hội hiếm có để nhanh chóng mở rộng thị phần tại châu Âu, trong khi các hãng hàng không châu Âu lại bị ảnh hưởng nặng nề bởi các lệnh trừng phạt của Nga cũng như của chính phương Tây, cùng với sự thay đổi trong lộ trình bay. Việc này không chỉ ảnh hưởng ngành hàng không châu Âu mà ở khía cạnh nào đó còn tác động thị trường du lịch và giao thương Á-Âu. Do đó, nhiều hãng hàng không châu Âu lên tiếng yêu cầu Liên minh châu Âu (EU) có các biện pháp mạnh mẽ để bảo đảm tính công bằng trong kinh doanh, trong bối cảnh các hàng hàng không Trung Quốc đang có những bước tiến mạnh mẽ trên thị trường châu Âu.

LÊ MINH HÙNG